Ֆիզիկա

1. Ինչի՞ համար է ծախսվում եռացող հեղուկին տրվող էներգիան:

Եռացող հեղուկին մատակարարվող էներգիան օգտագործվում է հեղուկի մոլեկուլների միջև միջմոլեկուլային ուժերը հաղթահարելու և այն գազի կամ գոլորշու վերածելու համար։

2. Ի՞նչն են անվանում շոգեգոյացման ջերմություն:

Գոլորշացման ջերմությունը ջերմային էներգիայի քանակն է, որն անհրաժեշտ է նյութի տվյալ քանակությունը հեղուկ վիճակից գազի վիճակի փոխակերպելու համար մշտական ջերմաստիճանի և ճնշման դեպքում:

3. Ի՞նչն են անվանում շոգեգոյացման տեսակարար ջերմություն:

Գոլորշացման հատուկ ջերմությունը ջերմային էներգիայի քանակությունն է, որն անհրաժեշտ է նյութի միավոր զանգվածը եռման կետում գոլորշիացնելու համար:

4. Ո՞րն է շոգեգոյացման տեսակարար ջերմության միավորը միավորների ՄՀ-ում:

Գոլորշացման հատուկ ջերմության միավորը ջոուլն է մեկ կիլոգրամի համար (Ջ/կգ):

5. Ի՞նչ է նշանակում «սպիրտի շոգեգոյացման տեսակարար ջերմությունը 9-105 Ջ/կգ է» արտահայտությունը:

«Ալկոհոլի գոլորշիացման հատուկ ջերմությունը 9-105 Ջ/կգ է» արտահայտությունը նշանակում է, որ մեկ կիլոգրամ ալկոհոլը եռման կետում գոլորշիացնելու համար պահանջվում է 9-105 ջոուլ էներգիա։

6. Ինչպե՞ս են հաշվում այն ջերմաքանակը, որն անհրաժեշտ Է եռման ջերմաստիճանում հեղուկը գոլորշու փոխարկելու համար:

Եռման ջերմաստիճանում հեղուկը գոլորշու վերածելու համար անհրաժեշտ ջերմության քանակը կարելի է հաշվարկել Q = mL բանաձևով, որտեղ Q-ը պահանջվող ջերմային էներգիան է, m-ը գոլորշիացող հեղուկի զանգվածն է, իսկ L-ը գոլորշիացման հատուկ ջերմությունն է: հեղուկից։

7. Ինչպե՞ս կարելի է փորձով ցույց տալ, որ գոլորշու խտացման ժամանակ էներգիա է անջատվում:

Գոլորշի խտացման ժամանակ էներգիայի արտազատումը կարող է փորձնականորեն ցուցադրվել՝ թույլ տալով գոլորշու խտանալ սառը մակերեսի վրա, օրինակ՝ մետաղյա ափսեի կամ պատուհանի վրա։ Մակերեւույթի ջերմաստիճանը կբարձրանա, քանի որ խտացման գործընթացում ջերմություն է արձակվում:

8. Ո՞ր մարմինն ունի ավելի մեծ ներքին էներգիա` 100 °C ջերմաստիճանի ջուրը, թե՞ դրա- նից ստացված 100 °C ջերմաստիճանի գոլորշին:

Դիոնացված գոլորշին 100 °C ջերմաստիճանում ավելի մեծ ներքին էներգիա ունի, քան ջուրը 100 °C ջերմաստիճանում, քանի որ այն ունի գոլորշիացման ավելի բարձր թաքնված ջերմություն: Սա նշանակում է, որ գոլորշին նորից ջրի վերածելու համար ավելի շատ էներգիա է պահանջվում, քան ջուրը 0°C-ից մինչև 100°C տաքացնելու համար:

9. Ինչու՞ մթնոլորտում ջրի գոլորշու խտացումն անձրևի կաթիլների կամ ձյան տեսքով հան- գեցնում է օդի տաքացման:

Ջրային գոլորշին մթնոլորտում խտանում է անձրեւի կամ ձյան տեսքով, երբ շփվում է սառը օդի հետ: Կոնդենսացիայի գործընթացն ազատում է ջերմային էներգիան, որը տաքացնում է շրջակա օդը:

10. Ինչու՞ սենյակի հատակը լվանալուց հետո սառնություն է զգացվում։

Սենյակի հատակը լվանալուց հետո մարդը կարող է ցուրտ զգալ, քանի որ հատակի ջուրը գոլորշիացվի և կսառչի սենյակի օդը գոլորշիացման հովացման գործընթացում:

Ֆիզիկա

Քննարկվող հարցեր՝    

1. Ի՞նչ երևույթներ են նկատվում հեղուկի մեջ նրա տաքացման պրոցեսում:

Շոգեգոյացման դեպքում նյութը հեղուկ վիճակից վերածվում է գազայինի (գոլորշու): Գոյություն ունի շոգեգոյացման երկու տեսակ՝ գոլորշացում և եռում:

2. Ինչու՞ են հեղուկի ներսում առաջանում պղպջակներ:

Հեղուկի ներսում փուչիկները ձևավորվում են գազի կամ գոլորշու առկայության պատճառով, որոնք արտանետվում են հեղուկի տաքացման կամ ճնշման նվազման ժամանակ: Երբ հեղուկը տաքացվում է, մոլեկուլները էներգիա են ստանում և ավելի արագ են շարժվում, ինչի հետևանքով նրանք կոտրում են իրենց կապերը և փախչում օդ՝ որպես գազ կամ գոլորշի։ Գազի կամ գոլորշու այս գրպանները հետո բարձրանում են հեղուկի մակերես և ձևավորում փուչիկներ: Փուչիկների չափը կախված է արձակված գազի կամ գոլորշու քանակից և հեղուկի մածուցիկությունից։ Որոշ դեպքերում, փուչիկները կարող են առաջանալ նաև հեղուկի ներսում տեղի ունեցող քիմիական ռեակցիաների պատճառով, որոնք կարող են արտազատել գազ կամ ստեղծել նոր նյութեր, որոնք ավելի քիչ խիտ են, քան հեղուկը:

3. Ինչպիսի՞ն է պղպջակների «վարքը» հեղուկը տաքացնելիս:․

Այդ ճնշումը մեծացնելու դեպքում հեղուկի մեջ պղպջակների աճն ու վերելքը սկսվում են ավելի բարձր ջերմաստիճանում, իսկ ճնշումը փոքրացնելու դեպքում՝ ավելի ցածր ջերմաստիճանում:

4. Ի՞նչ ուժեր են ազդում գոլորշիով լցված օդի պղպջակի վրա` հեղուկի ներսում:

Երբ հեղուկը պարունակում է գոլորշիով լցված օդ, գոլորշու վրա ազդող ուժերն են ձգողականությունը և լողացողությունը: Ձգողականությունը հանգեցնում է նրան, որ գոլորշին սուզվում է դեպի հեղուկի հատակը, մինչդեռ լողացողությունը հանգեցնում է նրան, որ այն բարձրանում է մակերես:

5. Ո՞ր պրոցեսն են անվանում եռում:․

Եռում է կոչվում ինտենսիվ շոգեգոյացումը, որի դեպքում հեղուկի ներսում աճում և վերև են բարձրանում գոլորշու պղպջակները:

6. Ի՞նչն են անվանում հեղուկի եռման ջերմաստիճան:․

Այն ջերմաստիճանը, որի դեպքում հեղուկը եռում է, կոչվում է եռման ջերմաստիճան:

7. Ինչի՞ց է կախված հեղուկի եռման ջերմաստիճանը:․

Եռման ջերմաստիճանը կախված է հեղուկի ազատ մակերևույթի վրա ազդող ճնշումից :

8. Եռացող ջուրը որտե՞ղ է ավելի տաք՝ ծովի մակերևույթի՞ն, լեռան գագաթին, թե՞ խոր հանքահորում:

Խոր հանքահորում

9. Ինչի՞ վրա է հիմնված շուտեփուկ կաթսայի աշխատանքի սկզբունքը: 

Հուշում․

Բարձր ճնշումը պահպանվում է հեղուկից բարձր փականների և փակ հերմետիկ կափարիչի շնորհիվ, ուստի ջրի եռման ջերմաստիճանը հասնում է 200 °C-ի: Եռման ջերմաստիճանը կախված է արտաքին ճնշումից: Արտաքին ճնշման աճով հեղուկի եռման կետը մեծանում է

Շուտեփուկ կաթսայի աշխատանքի սկզբունքը հիմնված է հետևյալ պայմանների վրա:

1. Բարձր ճնշում: Շուտեփուկ կաթսան ստեղծում է փակ միջավայր, որը թույլ չի տալիս գոլորշուն ազատ դուրս գալ: Երբ կաթսայում ջուրը տաքանում է, գոլորշին ավելացնում է ճնշումը ներսում: Գոլորշին փակ միջավայրում հավաքվելով բարձրացնում է ճնշումը:
2. Ջրի եռման բարձր ջերմաստիճան: Քանի որ ճնշումը կաթսայում ավելի բարձր է, քան մթնոլորտային ճնշումը, ջրի եռման ջերմաստիճանը նույնպես բարձրանում է: Սա թույլ է տալիս սնունդը պատրաստել ավելի բարձր ջերմաստիճանում, ինչը արագացնում է պատրաստման գործընթացը:
3. Ավելի արագ պատրաստում: Բարձր ջերմաստիճանի շնորհիվ սնունդը պատրաստվում է ավելի արագ, քան սովորական կաթսաներում: Բացի դրանից, փակ միջավայրում ավելի քիչ ջերմություն է կորցվում, ինչը նույնպես նպաստում է արագ պատրաստմանը:
4. Հերմետիկ փակություն: Շուտեփուկ կաթսան ունի հերմետիկ փակման մեխանիզմ, որը թույլ է տալիս պահպանել բարձր ճնշումը ներսում: Կաթսաներում հաճախ տեղադրվում են անվտանգության փականներ, որոնք բացվում են, եթե ճնշումը շատ բարձրանա, ապահովելով անվտանգությունը:

Այսպիսով, շուտեփուկ կաթսայի հիմնական սկզբունքն է բարձր ճնշման միջոցով բարձրացնել ջրի եռման ջերմաստիճանը, ինչը հանգեցնում է սննդի ավելի արագ պատրաստմանը:

10. Օգտագործելով նկարը՝ բացատրե՛ք՝ ինչպես  կարելի է ջուրը եռացնել սովորական սենյակային ջերմաստիճանում: 

11. Ինչի՞ հաշվին է տեղի ունենում սառնարանի ներսի ջերմաստիճանի նվազումը։

Սառնարանի ներսի ջերմաստիճանի նվազումը տեղի է ունենում սառնարանի հովացման համակարգի միջոցով, որն իր մեջ ներառում է մի շարք բաղադրիչներ և օգտագործում է ջերմային դինամիկայի սկզբունքները:

Ֆիզիկա

1. Ի՞նչ է շոգեգոյացումը, և ի՞նչ ձևով է այն ընթանում: Շոգեգոյացման ի՞նչ երկու տեսակ է հանդիպում բնության մեջ:

Նյութի անցումը հեղուկ վիճակից գազայինի կոչվում է շոգեգոյացում, Գոյություն ունի շոգեգոյացման երկու ձև` գոլորշիացում և եռում։

2. Ի՞նչ է գոլորշիացումը:

Հեղուկի ազատ մակերևույթից շոգեգոյացումը կոչվում գոլորշիացումը

3. Ինչու՞ է հեղուկը գոլորշիանում բոլոր ջերմաստիճաններում:

Քանի որ գոլորշացման ժամանակ հեղուկից դուրս են թռչում առավել արագաշարժ մոլեկուլները, ապա հեղուկի մեջ մնացած մոլեկուլների ներքին կինետիկ էներգիան աստիճանապբար սկսում է նվազել։ Դրա հետևանքով գոլորշացող ջերմաստիճանն իջնում է, հեղուկը սառչում։

4. Ինչի՞ց է կախված հեղուկի գոլորշիացման արագությունը:

Հեղուկի գոլորշիացման արագությունը կախված է մասնիկների շարժման արագությունից, որը կախված է հեղուկի ներքին էներգիայից։

5. Ինչպե՞ս է կախված գոլորշիացման արագությունը հեղուկի ջերմաստիճանից: 

 Հեղուկի գոլորշիացման արագությունը կախված է ջերմության փոփոխումից։

6. Ինչպե՞ս է կախված գոլորշիացման արագությունը հեղուկի ազատ մակերևույթի մակերեսից:

Կախված է Ջերմաստիչանից

7. Ինչո՞ւ է հեղուկի գոլորշիացումն ավելի արագ կատարվում քամու առկայությամբ:

Կարող է լինել մի քանի առիթով, բայց այդպիսի բնությունների մասին մի քանի հատկություններ կարող են կարելի լինել. Տրվող առիթը կարող է ազդարարել ավելի արագ գոլորշիացում հեղուկի վրա:

1. Անհապաղ ներգրավումներ: Հեղուկի գոլորշիացումը կարող է հետևել անհապաղ ներգրավումներից, ինչպես դարձնելով դիմացիկայի ներմուծումը և այլ գործընթացներին հատուկ պահանջներ:
2. Ինտերսերվալների միջև համակարգիչների ազդեցություն: Ինտերսերվալները համակարգիչների միջև շփման եւ տվյալների բաշխումի շուրջը կարող է արագ կատարվել:
3. Ալգորիթմների բաշխման միջև ազդեցություն: Ալգորիթմները կարող են համեմատվել բաշխման միջև, որը արագացնում է հեղուկի գոլորշիացումը:
4. Կոնֆլիկտների կախվածություն: Կոնֆլիկտների կախվածությունը կարող է լինել հեղուկի գոլորշիացման անհատական պահանջների համար:
5. Շատաշրջանառություն: Հեղուկի գոլորշիացումը կարող է արագ լինել շատաշրջանառության անդամների ընկառույցում, որը տարածվում է շրջանառություններում:

8. Ինչո՞ւ է գոլորշիացման ժամանակ հեղուկի ջերմաստիճանը նվազում:

Հեղուկի ջերմաստիճանը նվազում է գոլորշիացման ժամանակ, քանի որ:

1. Սառեցում: Հեղուկի սառեցումը հետևյալ է՝ հասանելի բարձր ջերմաստիճանը ստանալու համար, որը անհնարին է գործածելու:
2. Պարարտացում: Ավելի արագ պարարտացումը կատարելու համար արագության պատճառը է արագ ջերմաստիճանը նվազելու:
3. Ինֆեկցիայի բաժանում: Ինֆեկցիայի բաժանումը հետևյալ է՝ ստանալու բարդ մոլորակների առավելագույն հիթադրությունները:
4. Շատաշրջանառությունը: Շատաշրջանառությունը կարող է հետևել հեղուկի ջերմաստիճանի նվազմանը, ինչը կարող է համեմատվել այլ շրջանառությունների հետ:

Նվազմանը հետևում է այն հարցերին, որոնք առաջացրել են հեղուկի գոլորշիացումը:

9. Ո՞ր գոլորշին է կոչվում հագեցած:

Այն գոլոշին, որն իր հեղուկի հետ շարժուն հավասարակշռության մեջ է կոչվում է հագեցած։

10. Ի՞նչ եղանակով է հնարավոր լինում կանխել մոլորակի մթնոլորտի միջով անցնող տիեզերանավի գերտաքացումը:

Տիեզերանավի իջեցվող ապարատը պատում են արագ գոլորշիացող հատուկ նյութով, որպեսզի վերացնեն շփումից նրա գերտաքացումը, երբ այն Երկրին մոտենալիս անցնում է մթնոլորտի խիտ շերտերով:

11. Ի՞նչ է խտացումը:

Նյութի անցումը գազային վիճակից հեղուկ վիճակ անվանում են խտացում։

12․ Ո՞ր երևույթներն են բացատրվում գոլորշու խտացմամբ:

Խտացում հնարավոր է նաև այն ժամանակ, երբ գոլորշին չի հպվում հեղուկին: Հենց խտացումով է, օրինակ, բա- յատրվում ամպերի առաջացումը: Երկրի մակերևույթից վերև բարձրանալիս ջրի գոլորշու մոլեկուլները մթնոլորտի ավելի սառը շերտերում միավորվում են ջրի մանրագույն կաթիլների ձևով, որոնք, իրար մոտ հավաքվելով, առաջացնում են ամպեր:

13. Ո՞ր սարքի միջոցով են չափում օդի խոնավությունը: Ինչպե՞ս է այն կառուցված:

Հարաբերական խոնավությունր չափում են խոնավաչափ կոչվող սարքով: Առավել կիրառականր մազային խոնավաչափն է, որի աշխատանքը հիմնված է խոնավության նկատմամբ մազի զգայնության վրա. խոնավությունից մազը երկարում է, չորանալիս՝ կարճանում: 

Ֆիզիկա

1. Ինչի՞ համար է ծախսվում հալման ջերմաստիճանում բյուրեղային մարմնին ջեռուցչի տված էներգիան:

Հալման ջերմաստիճանում բյուրեղային մարմնին ջեռուցչի տված էներգիան ծախսվում է այնպիսի ավելացված հատուցման պատասխանատվություններով, ինչպես նաև հարմարավետ մեթոդներով ջերմաստիճանի սահմանափակումը: Այդ ծախսերը կարևոր են բյուրեղային մարմինը շատ վաճառելու և կերպարվելու համար:

2. Ի՞նչն են անվանում հալման ջերմություն:

Հալման ջերմությունը կոչվում է առանց մակարդակի կարգի դեպքում կամ նորմալ ջերմաստիճանից ավելի բարդ դեպքերում: Այն սահմանափակվում է որպես մաքսիմալ կամ մինիմալ ջերմաստիճանի արժեքների սահմանափակում: Այդ տեսակի ջերմություն կարևոր է երկարաձգման, վերամշակման և բուժման դեպքերում: Այն նաև կարևոր է ստորակետում առավելագույն և նվազագույն ջերմաստիճաններին, որոնք կարող են սահմանափակել մաքսիմալ կամ մինիմալ մակարդակների մեջ:

3. Ի՞նչն են անվանում հալման տեսակարար ջերմություն:

Ջերմության այն քանակը, որն անհրաժեշտ է հաղորդել բյուրեղային (պինդ) նյութին՝ հավասարակշիռ իզոբար–իգոթերմ պրոցեսում այն հեղուկի վերածելու համար (ջերմության նույնպիսի քանակ անջատվում է նյութի բյուրեղացման ժամանակ)։

4. Ի՞նչ միավորով է չափվում հալման տեսակարար ջերմությունը միավորների ՄՀ-ում:

 Տեսակարար հալման ջերմությունը չափվում Է Ջ/կգ–ով (Ջոուլ//Կիլոգրամ) կամ կկալ/կգ֊ով։

5. Ի՞նչ է նշանակում «պարաֆինի հալման տեսակարար ջերմությունը 150 կՋ/կգ է» արտահայտությունը:

Սա նշանակում է, որ 1կգ պարաֆինը հալելու համար անհրաժեշտ է նրան հաղորդել 150կՋ։

6. Ինչպե՞ս են հաշվում այն ջերմաքանակը, որն անհրաժեշտ է հալման ջերմաստիճանում բյուրեղային մարմինը հալելու համար:

Հալման ջերմաստիճանում կամայական զանգվածով բյուրեղային մարմնի հալման համար անհրաժեշտ ջերմաքանակը գտնելու համար պետք է այդ մարմնի հալման տեսակարար ջերմությունը բազմապատկել նրա զանգվածով:

7. Հալվող սառույցը բերեցին սենյակ, որտեղ ջերմաստիճանը 0°C է։ Կշարունակի՞ արդյոք սառույցը հալվել:
Եթե սառույցը բերելուց հետո սենյակի ջերմաստիճանը 0°C է, ապա սառույցը չի հալվելու։ Սառույցը պետք է մնա սենյակի մեջ մինչև համակարգի բացահայտման ենթարկվի և սառույցը շրջելը սկսվի։

8. Ո՞ր մարմինն ունի ավելի մեծ ներքին էներգիա՝ 0°C ջերմաստիճանի սառույցի կտորը, թե՞ դրանից ստացված 0°C ջերմաստիճանի ջուրը։

0°C ջերմաստիճանի սառույցի կտորը

9. Ինչպե՞ս հաշվել այն ջերմաքանակը, որը բյուրեղանալիս անջատում է հալման ջերմաս- տիճան ունեցող մարմինը:

Q = — λm

10. Ոսկու հալման տեսակարար ջերմությունը հավասար է 67 կ2 կգ-ի: Ի՞նչ է ցույց տալիս այդ թիվը:

11. Ո՞ր բանաձևով են հաշվում նյութի բյուրեղացման ընթացքում անջատվող ջերմաքանակը:

Q=m×C×ΔT

Ֆիզիկա

1) Ի՞նչ ագրեգատային վիճակներում կարող է լինել նյութը:

Ագրեգատային վիճակներում նյութը կարող է լինել դատական, թվաբանական, բնութագիր, մոլորակային, կենսաբազմազանված, ներգրաված, առանց հատկապես ագրեգատային վիճակի և այլն:

2) Որո՞նք են ջրի ագրեգատային վիճակները: 

Ջրի ագրեգատային վիճակները բաժանվում են շատ տեսականից: Բարձր ագրեգատային վիճակների մեջ կարող են լինել համատեղելի, ուսուցանելի, հումանիտարի, հարկադրական, առանձին տեսական, իմանալի, համատեղելի, միջաբանական, տնտեսագետ, ականախոսական երաժշտական, միջազգային և այլն: Այսպիսի վիճակները գումարվում են համատեղելի ավելի անպայմանագրականությունների մեջ: Այլ ագրեգատային վիճակները կարող են լինել նաև թափանցիկ, հեղագոյական, հարմարավետ, կամ դինամիկ վիճակներ:

3) Ինչո՞վ են բնորոշվում նյութի այս կամ այն ագրեգատային վիճակները: Թվարկե՛ք բոլոր հնարավոր պրոցեսները, որոնց դեպքում նյութը մի ագրեգատային վիճակից անցնում է մեկ ուրիշի:

Նյութը բնորոշվում է ագրեգատային վիճակների ընդհանուր կարգի, կամ հարմարավետությունների, անհամատեղելիությունների, հեղագոյականությունների, հարմարավետությունների, կամ այլ հատկությունների համար:

Ագրեգատային վիճակները բնորոշվում են հեղագոյականության ունեցուածքներով, ինչպես նաև անհամատեղելիություններով, անաստություններով, ներխուժություններով, կամ այլ դինամիկ վիճակներով:

Այս բնորոշումները կարող են կատարվել տնտեսական անկյունային մեթոդներով, ֆիզիկական մեթոդներով, բիոլոգիական մեթոդներով, կամ այլ տեսական վիճակային մեթոդներով:

4) Բերե՛ք սուբլիմացիայի օրինակներ:

Սուբլիմացիա (Հայերենում՝ ցնդում), նյութի անցումը պինդ վիճակից անմիջապես գազային վիճակի, հեղուկ վիճակի շրջանցումով։ Քանի որ սուբլիմացիայի ժամանակ փոփոխվում է նյութի տեսակարար ծավալը և կլանվում է էներգիա (սուբլիմացիայի ջերմություն), այն հանդիսանում է առաջին կարգի վիճակի փոփոխություն։ Օրինակ երբ սառույցը հալվում է և ջուր է դառնում, կամ պինդ ածխածնի երկօքսիդի (չոր սառույցը) ածխաթթու գազի վերածումը։

5) Արգեգատային փոխակերպումների ի՞նչ գործնական կիրառություններ գիտեք:

Արգեգատային փոխակերպումները մեծ չեն միանալու առանձինություններով, քանի որ այդպիսի փոխակերպումները բարելավում են հասարակական փուլում: Բայց հնարավոր է գիտել որպես արգեգատային փոխակերպումների ինչպես են իրականացվում և ինչպես կարող են կիրառվել:

Համագործակցում: Արգեգատային փոխակերպումները կարող են կիրառվել համակարգչային առաջադրանքներում, ինչպիսին էլ խմբակային աշխատանքներում: Արգեգատային փոխակերպումների համար անհրաժեշտ է ճշգրտել առաջադրանքները և գալ լուծումներին:

Ստանդարտների ու տեխնոլոգիաների գիտություն: Արգեգատային փոխակերպումները կարող են լինել առանձինությունների աջակցությամբ ստանալու համար:

Ալգորիթմներ: Միայնակ համակարգերի կառուցվածքային համակարգերը կարող են օգտագործվել արգեգատային փոխակերպումների նախագծում և կարճամասերում:

Այլ առաջադրանքների վրա նաև մենք պետք է լինենք համատեղելի մասնագիտական լուծումների հետ, ինչպես էլ կայքամիջոցառման, առանձնահատկության կամ հարկադրական գրասենյակային միջավայրի մեջ:

6) Ո՞ր պրոցեսն է կոչվում հալում:

Երբ նյութը պինդ վիճակից դառնում է հեղուկ

7) Ո՞ր պրոցեսն է կոչվում պնդացում կամ ի՞նչ է բյուրեղացումը:

«Պնդացումը» կոչվում է այն պրոցեսը, որը նպատակ ունի անհարգության, գաղափարի և վտանգարկության հաստատությունը բարելավելու համար: Այն ներառվում է համակարգչային մեթոդների, առանձնահատկության կամ դեղերի առաջարկի մեջ: իսկ Պնդացումը կոչվում է այն պրոցեսը, որը արտահայտում է անհարգություն, գաղափարը և վտանգարկությունները հաստատող համակարգերը, ինչպես նաև նրանց դեպքում կիրառվող դեղերի առաջարկը:

8) Ո՞ր ջերմաստիճանում է նյութը հալվում և պնդանում?

Հալվում է այն ժամանակ, երբ ջերմաստիճանը 0 է կամ 0-ից պակաս, իսկ երբ պնդանւմ է, միշտ 0ից բարձր է լինում

9) Ի՞նչ է հալման ջերմատիճանը: Նյութի հալման կամ բյուրեղացման ժամանակ ի՞նչ է կատարվում նրա ջերմաստիճանի հետ:

Հալման ժամանակ նյութի ջերմաստիճանը նվազում է մինչև 0^c կամ 0^c-ից պակաս։

10) Ինչի՞ են հավասար սառույցի, անագի, պղնձի հալման ջերմաստիճանները:

Սառույցի, անագի և պղնձի հալման ջերմաստիճանները հավասար չեն ունենալու։ Սառույցի ջերմաստիճանը պահանջում է տարածումը ջերմաստիճանի ընդմիջումը կամ դրա միջոցով տարբեր տարածքներում ու ժամանակի մեկ միավորի ընդհանուր տեսականին: Անագի և պղնձի հալման ջերմաստիճանները նաև կարող են բարձր ակտիվացվել դեպի ավելի տեսականին, երբ այնտեղից չկանգնեն շատաթղթեր:

11) Ո՞ր ջերմաստիճանում են պնդանում հեղուկ ազոտը, սնդիկը, հալեցրած ոսկին:

Հեղուկ ազոտը, սնդիկը և հալեցրած ոսկին պնդում են միջոցառման ջերմաստիճանում, որը նվազում է շատացածքի, հիմքերի թափարակումների և այլ որպեսզի հիվանդությունների առանձին հետազոտման մեթոդներից: Այդպիսի ջերմաստիճանում՝ ոչ միայն հեղուկ ազոտը, սնդիկը և հալեցրած ոսկին, այլև նրանց անջատման պահպանման համար առաջադրվում է բարձրացնել բառը՝ բարձրացնելով հետազոտական արդյունքների ճշտությունը:

1. Ինչո՞ւ են ձմռանը թռչունները նստում գետերն ու լճերը ծածկող սառույցի վրա։

?

Ֆիզիկա

1.Մարմինների ո՞ր հատկությունն է բնութագրում տեսակարար ջերմունակությունը:

Մարմինները հասանելի տեսակարար ջերմունակություն ունեն, որը կառուցված է դրանց կողմերի և համատեղելի վայրերի միջև հանգեցնելու համար։ Այս հատկությունը թողարկվում է միայն որպես հարմարավետություն մարմինի մեջ և անանցում է կողմերի միջև՝ արմատական կամ ջերմաստիճանային հասակների կողմից։ Այն կարող է լինել նաև ալերգիկ պատահարների արդյունք, հեմոգլոբինինգ կամ գազանու գերմետություն։

2. Ո՞ր ֆիզիկական մեծությունն են անվանում ( նյութի) տեսակարար ջերմունակություն: 

Նյութի տեսակարար ջերմունակությունը հավասար է ըստ իրեն բացառության առանցքի։ Այսպես, այն կարող է ներառվել գազի, երկարամյա, հիդրոկարբոնատիոն կոլոիդի, մետալամի և այլն: Այն էլ կարող է պատրաստել շախմատի, հայեցողական փարոսի, տեսակարար մոլեկուլային կազմով, գլյուկոզի և այլն։

3. Ի՞նչ է ցույց տալիս տեսակարար ջերմունակությունը:

Տեսակարար ջերմունակությունը ցույց է տալիս մարմնի ջերմաստիճանի բարձրությունը, դրա հետ կապված վերածվածության ընթացքում բազմաթիվ արդյունքներ են այնտեղից առաջադրվում: Սա կարևոր է որպես ստանալիք հատկություն առանձնացված տեսակարարի հետ աշխատելու ժամանակակից հասկանումը: Այդպիսի ալգորիթմների օգտագործումը նաև ապահովում է բարձր արդյունքների մեծադասություն: Այդպիսով, այսպես են բարձրացնում տեսակարարի մուտքագրված գործընթացների վահանականը:

4. Ինչ միավորով է չափվում տեսակարար ջերմունակությունը:

Տեսակարար ջերմունակությունը չափվում է կենսաբազմաթվով հատկություններով, ինչպես էլ հետևյալ միավորներով.

1. Քաշանակում: Փոքրաթիվ գործարքի վերջին արդյունքները կարևոր են նկարագրելու տեսակարարի աշխատակիցներին, օրինակ, թելազնի երկարությունը կամ լարվածությունը:
2. Քանակային միջոցներ: Կարևոր է աշխատելու տեսակարարին, որ կարողանա թելազի հատվածների քանակը, լարվածությունների հատվածները, ուսումնասիրման հետևանքային ստացումները և այլն:
3. Հասարակական միջոցներ: Տեսակարարին հետագա բաժանումները, ներկայացուցիչ պատրաստումները, որոնց ստացման արդյունքում աշխատանքային վահանակի բարձրությունը փոքրվում է:

Սակայն, այսպիսով չափվող միավորները կարևոր են տարբեր մասնագետների համար, որոնց աշխատանքը ուսուցման մեծ մասը է:

5. Գրել տեսակարար ջերմունակությունը սահմանող բանաձևը:

c=Q/m(t2-t1)

6. Ինչու մեծ լճերի, ծովերի առափնյա վայրերում եղանակը մեղմ է:

Ծովափնյա բնակիչները լավ են զգում ջրի մեծ տեսակարար ջերմունակության ազդեցությունն իրենց վրա: Պատճառն այն է, որ ծովերը ոչ միայն դանդաղ են տաքանում գարնանը, այլև դանդաղ էլ սառչում են աշնանը՝ մեծ ջերմաքանակ տալով շրջապատին: Աշնանային տաք եղանակը պահպանվում է երկար ժամանակ, ուստի ձմեռը ծովամերձ վայրերում, որպես կանոն մեղմ է:

7. Ինչ բանաձևով են որոշում տաքանալիս մարմնի ստացած ջերմաքանակը: Իսկ սառչեիս մարմնի տված ջերմաքանակը:

Q=cm(t2C°−t1C°)

8. Ձևակերպեք ջերմափոխանակման օրենքը:

Եթե ջերմափոխանակությանը մասնակցող մարմինների համակարգը մեկուսացնենք արտաքին միջավայրից, ապա որոշ ժամանակ անց այդ մարմինների ջերմաստիճանները կհավասարվեն: Այդ ընթացքում տաք մարմինների տված Q1 ջերմաքանակի և սառը մարմինների ստացած Q2 ջերմաքանակի գումարը զրո է: 

9. Գրել ջերմային հաշվեկշռի հավասարումը:

Q1+Q2=0

Ֆիզիկա

Առաջադրվող ստուգողական հարցեր՝

1. Ինչո՞ւ էներգիան Արեգակից Երկիր չի կարող փոխանցվել ո՛չ կոնվեկցիայի, ո՛չ էլ ջերմային ջերմահաղորդություն? 

Արեգակը ինչպես էլ լարում է էներգիա, բարեհաջող կլիներ նրան արտացոլել երկրի վրայ կամ ջերմային ջերմահաղորդությունը, այս բաժնում նրա գլուխը բաց էր թողնվում մեծամասնությունների, անդրադարձելով այն դրական չափերի տակ: Սակայն, բացի այդ, Արեգակից էներգիան չի կարող կամ չպետք է փոխանցվի կոնվեկցիայի, որպեսզի դրանք չարագործեն բարձրացնելու վերջինի անսպասելի ապագանքները: Իսկ ջերմային ջերմահաղորդության մեջ արեգակային էներգիայի տեղակալությունը էլ հարմար չէ, քանի որ այն գտնվում է շարժման միջոցներում:

2. Նկարագրեք փորձը, որը հաստատում է, որ կրակի էներգիան կարող է փոխանցվել ոչ միայն ջերմային հաղորդակցության շնորհիվ:

Համապատվեք, որ կրակի վրա ներառված են բնապահպանության կամ առնվազն հանրային պահպանման միջավայր՝ որը կրակի երկրորդ կողմի դեպքում կսահմանվի երկրի մակարդակությունը: Այդպիսի պահպանման հասկացության գործընթացը կարող է պարզել, որ էներգիան փոխանցվում է ավելացումների համակարգչային վարչության միջոցով:

3. Ի՞նչն են անվանում ճառագայթում?
Ճառագայթում անվանում է այն հեղինակային արվեստական արատակի գործընթացը, որի միջոցով ստեղծվում են հատկություններ կամ բարեհաջող պարագայումներ, ամենամեծապես նվազեցնելով անձնական բնության գծով: Եղեռնային գեղեցկության գործընթաց, գիտական ու սփյուռքի տարրերի առաջարկների ամբողջականությունը էլ դեռ մի քանի այլ առումների աջակցությամբ կատարվում է ճառագայթում:

4. Ո՞ր գույնի մարմիններն են ավելի լավ կլանում ջերմությունը: Նկարագրեք փորձը

1. Սև գույնը: Սև մարմինները լավագույն են արգելու արդյունքում: Այնուհետև, սև մարմինները կարող են ավելի արդյունքներ տալ ջերմության գերմիայի մակարդակության մեջ:
2. Սպիտակ գույնը: Այսպիսի մարմինները կարող են նաև լավագույն լինել ջերմության մեջ, քանի որ դրանց վրա բարձրացնում են արդյունքները: Այդտեղ, դրանք ավելի լավագույն են լավագույն լուրերի առաջարկում:
3. Մոխրագույն գույնը: Սակայն, այսպիսի մարմինները կարող են արդյունքներ նաև լավագույն լինել ջերմության մեջ, քանի որ այնտեղ ավելի շատ արդյունքներ տեղի են ունեցում:

ի պաշտպանություն ձեր պատասխանի:

5. Կա՞ն պայմաններ, որոնց դեպքում մարմինը չի՞ արտանետում կամ կլանում էներգիա:

Այո, կան մի քանի պայմաններ, որոնց դեպքում մարմինը չի արտանետում կամ կլանում էներգիա:

1. Քարտեզային վերաբերյալներ: Եթե մարմինը չի արտանետում կամ կլանում էներգիա, այդպիսի մի շարք օբյեկտները կարող են կախված լինել հասարակարություններից, ինչը կարող է խնդիրներ առնել կլինի: Քարտեզային վերաբերյալներում անպայման ազդեցություն կարող է առաջարկել արդյունքների անմահություն:
2. Սպասարկաման միջոցների առանձնահատկությունը: Ինտերնետային համակարգերում առանձին սպասարկաման միջոցները կարող են առանձինություն ունենալ կամ համակարգային խմբավորման պայմաններ, որոնք կարող են առանձին անմիջապեսերկրել արդյունքը:
3. Կարողությունների պայմանագիրը: Որպեսզի կարողությունների պայմանագիրը չի արտանետում կամ չի կլանում էներգիա, այն կարող է նաև անհայտ սահմանափակումներ պարունակել: Կարող է նաև լինել իշխանությունների համար կազմակերպված ակտերները:

6. Ինչ կարելի է ասել հարաբերակցության մասին

մարմնի կողմից էներգիայի կլանումը և արտանետումը, եթե մարմնի ջերմաստիճանը նվազում է:
Եթե ​​մարմնի ջերմաստիճանը նվազում է, ապա հարաբերակցությունը կարող է լինել ներդրումների ավելացումների կամ դրանց բարձրացումների առաջացումը:

Թիվ 38 վարժություն

1. Ինչո՞ւ են մարդիկ ամռանը սովորաբար բաց գույնի հագուստ կրում։

Ամռանը սովորաբար բաց գույնի հագուստ կրում են մարդիկ ունենալով նախագուշակումները, կամեցումները, որոնք դեռևս չեն հասկանում կյանքի բոլոր ասպետները:

2. Ինչու՞ ավելի լավ է ջեռուցման մարտկոցները ծածկել մուգ ներկով։

Մուգ ներկողները հավանականության մեջ ավելի լավ են ջեռուցման մարտկոցները ծածկելուց երբեմները: Այդ պատճառներից մեկը այն է, որ մուգները պետք է հետևեն նեկտարինության առաջադրանքներին, որոնք պետք է լինեն ավելի հեշտացվող ջեռուցման համար: Այդպիսի առաջադրանքներն ընդգրկում են առաջարկելու դրանք, որոնց մատուցման ժամանակը շուտով է: Այլ մուգ ներկողները կարող են նաև լավագույն գործառույթներով լավագույն արդյունքներ ստանալու համար, քանի որ այդ մուգները կարող են ունենալ ավելի հաճախ մատչելի անկյունները: Այս բանաձևով, մուգ ներկողները տարբեր են այն հոդվածներից, որոնք կանոնակարգելու են ջեռուցման մարտկոցները:

3. Ո՞ր գույնն է ամենալավը սառնարանային ֆուրգոնները ներկելու համար:

Սպիտակ

4. Ձմռանը բավականին տաք է չջեռուցվող սենյակում, որի պատուհանները «նայում» են դեպի հարավ։ Ե՞րբ կարող է դա տեղի ունենալ: Ինչո՞ւ։

Սա կարող է տեղի ունենալ, երբ Ձմռան սանձված մարդկանց համար չկա նայում երկարաձգային թելաթիլների աղյուսակային սանդղակային միջոց։ Այդ դեպքում, չկան լիարժեք անցումներ տարածված սանձերը, և հեշտություն չկա հարցնել անհնարավոր անձանցից հայտնաբերելու անկարգ թելաթիլները։

5. Ինչու՞ է աղտոտված ձյունը գարնանը ավելի արագ հալչում, քան մաքուր ձյունը:

Աղտոտված ձյունը գարնանը ավելի արագ է հալչում, քան մաքուր ձյունը, որովհետև աղտոտված ձյունը պարունակում է ավելի շատ օրգանիզմների և միկրոբիոտային միկրոբների, որոնք նույնպես կարող են արտացոլել կամ բարձրացնել ալկոհոլի առումը։ Այդպիսի միկրոբները կարող են կարգել երկարաձգային ախտանքի արժեքը։ Բայց դրանք միայն աղտոտված ձյունում են պահպանվում։ Այս պատճառով, աղտոտված ձյունը ավելի արագ կարող է հալչել, քան մաքուր ձյունը:

6. Ինչո՞ւ է թերմոսներում կոլբայի պատերի արանքով օդը մղվում, իսկ կոլբայի մակերեսը պատված է փայլեցված մետաղի շերտով:
Սակայն, սա պատասխանում է գործողության օրինակներում կամ թերմոսներում համաշխարհային շունչի առաջարկած բարձրացվածությանը, որը հեռացնում է որպեսզի գլխավոր ազդեցությունը կատարելիս գործառույթից անհատույց հեռացնել երկարաձգային առումը։ Երբ կոլբայի մակերեսը շատ առաջարկած է փայլեցված մետաղի շերտով, այն դադարեցված է օդից, որպեսզի այդ ազդեցությունը ներկայացնի արագ չջարանալու առաջադեմ երկարաձգային առումը։

Ֆիզիկա

1) Բացատրեք, թե ինչպես է տեղի ունենում ջերմափոխանակումը մթնոլորտի ստորին՝ տաք, և վերին՝ սառը, շերտրրի միջև: Ձեզ հայտնի որ օրենքի վրա է հիմնված այդ ջերմափոխանակումը: 

Այն տեղի է ունենում հետևյալ կերպ՝․

Օդի անհավասարաչափ տաքացմամբ պայմանավորված ջերմությունը կարող է շատ արագ փոխանցվել մի տեղից մյուսը։Տաքանալիս օդը ընդարձակվում է և նրա խտությունը դառնում է ավելի փոքր քան շրջապատող սառը օդինը։Այս դեպքում ելնելով Արքիմեդյան օրենքից, որտեղ տաք օդի վրա ազդող աքիմեդյան ուժը գերազանցում է նրա կշիռը  ստիպելով , որ նա բարձրանա վեր, իսկ ավելի մեծ խտությամբ սառը օդը իջնի ներքև։Տեղի է ունենում սառը և տաք օդի շերտերի մեխանիկական խառնում, որն ուղեկցվում է ջերմափոխանակմամբ։ Ջերմափոխանակումը հիմնված է կոնվեկցիաի օրենքի վրա։

2) Ջերմահաղորդման որ եղանակն են անվանում կոնվեկցիա: Որն է կոնվեկցիայի և ջերմահաղորդականության երևույթի հիմնական տարբերությունը:

Հեղուկի կամ գազի հոսանքների միջոցով կատարվող ջերմահաղորդումը, որը հետևանք է հեղուկի կամ գազի շերտերի անհավասարաչափ տաքացման, կոչվում է կոնվերցիա։
Ջերմահաղորդականությամբ ջերմության հաղորդումը միջավայրի մի մասից մյուսը չի ուղեկցվում նյութի տեղափոխմամբ, իսկ կոնվեկցիան հեղուկներում և գազերում նյութի տեղափոխության հետևանքով ջերմության փոխանցումն է մի տեղից մյուսը։

3) Նկարագրեք օդում կոնվեկցիան ցուցադրող փորձը: 

Ուղղաձիգ դրված ապակե խողովակը լցնենք ծխով։Ծուխը սովորաբար երկար մնում է խողովակում։Բայց երբ փորձենք ներքևից խողովակին մոտեցնենք  վառվող սպիրտայրոց, ապա տաքացած օդը վեր կբարձրանա շնորհիվ կոնվեկցիայի և շարժման մեջ կդրվի խողովակի ներսի ծուխը որն էլ դուրս կգա խողովակի վերին ծայրից։

4) Նկարագրեք ջրում կոնվեկցիան ցուցադրող փորձը:

Ապակե անոթի մեջ ջուր լցնենք և անոթի հատակին դնենք կայլիումի պերմանգանատի մի քանի փշուր։Կտեսնենք, որ հատակի մոտ ջուրը կդառնա մանուշակագույն։Անոթը դնենք վառվող գազոջախին կտեսնենք, թե ինչպես է գունավորված ջրի ներքևի տաք շերտերը, արտամղվելով՝ սառը ջրից բարձրանում են վեր։Իսկ սառը պատերի մոտի ջուրը իջնում է ներքև։Այսինքն տեղի է ունենում ջրի անընդհատ շրջապտույտ որն էլ ուղեկցվում է ջերմության տեղափոխմամբ։Ջրի այս շրջապտույտը հենց կոնվեկցիան է, որի շնորհիվ ջուրը հավասարաչափ է տաքանում։

5) Ինչպես է գոյանում ամպը:

Պարզ եղանակին Արեգակը տաքացնում է ցամաքը, միաժամանակ տաքացնելով նաև մթնոլորտի երկրամերձ շերտը։ Դրա շնորհիվ տաքացած օդի այդ զանգվածը բարձրանում է վեր։ Բարձրանալուն զուգընթաց տաք օդն ընդարաձակվում է բավականաչափ արագ, քանի որ վեր է բարձրանում համեմատաբար մեծ արագությամբ։Արագ ընդարձակվելիս վեր բարձրացող օդն աշխատանք է կատարում ոչ թե շրջապատից ստացած էներգիայի այլ իր ներքին էներգիաի հաշվին։Օդի այդ զանգվածի ջերմաստճանը նվազում է։Վեր բարձրացող օդը սկսում է սառչել, իսկ եթե նաև խոնավ է, ապա որոշ բարձրությունից սկսած գոլորշու խտացման հետևանքով առաջանում է ջրի մանրիկ կաթիլներ և գոյանում է ամպը։

6) Ինչպես է առաջանում քամին:

Քամին առաջանում է երբ ցերեկն Արեգակի ճառագայթներն գետինն ավելի արագ են տաքացնում քան ծովի, լճի և այլն ջուրը, ուստի ցամաքի ջերմաստճանը ավելի բարձր է, քան ջրինը։Բարձր է նաև ցամաքի վրա օդի շերտի ջերմաստճանը, իսկ տաք օդն էլ ընդարձակվելով բարձրանում է վեր։Նրա տեղը զբաղեցնում է ծովից եկող սառը օդային զանգվածը։Այսպես առաջանում է քամի՝ փչելով ծովից դեպի ցամաք։Գիշերը տեղի է ունենում հակառակը գետինը ավելի արագ է պաղում քան ջուրը, ուստի նրա ջերմաստճանը ավելի բարձր է քան ցամաքինը։Քամին արդեն փչում է ցամաքից դեպի ծով։

7) Հնարավոր է արդյոք կոնվեկցիան պինդ մարմիններում?

Պինդ մարմիններում հնարավոր չէ, քանի որ կոնվեկցիան դա հեղուկի կամ գազի հոսաքների միջոցով կատարվող ջերմահաղորդումն է, այսինքն հեղուկներում և գազերում նյութի տեղափոխության հետևանքով ջերմության փոխանցումն է մի տեղից մյուսը։ 

8) Ինչ է էլեկտրամագնիսական դաշտը: Ինչ վիճակներում կարող է գոյություն ունենալ:

Էլեկտրամագնիսական դաշտ է կոչվում այն տարածությունը, որտեղ գործում են էլեկտրական և մագնսիական ուժերը:
Էլեկտրամագնիսկան դաշտը կարող է գոյություն ունենալ և նյութի հետ կապված վիճակում և նյութից առանձին: Նյութից առանձնանալով այն տեղափոխվում է տարածության մեջ։

9) Ինչ է էլեկտրամագնիսական ալիքը:

Ժամանակի ընթացքում էլեկտրական և մագնիսական դաշտերի տարածումն է տարածության մեջ, կոչվում է էլեկտրամագնիսական ալիք։

10) Ջերմահաղորդման որ եղանակն են անվանում ճառագայթային ջերմափոխանակում: Բերեք մի քանի օրինակ:

Ջերմահաղորդականությունը, որն իրականացվում է ջերմային ճառագայթման արձակման և կլանման միջոցով կոչվում է ճառագայթային ջերմափոխանակություն։Օրինակ՝ ձեռքը ներքևից մոտեցնելով հոսանքին միացված էլեկտրական արդուկին զգում ենք թե ինչպես է ջերմությունն արդուկից հաղորդվում մեր ձեռքին։Արդուկի և ձեռքի միջև կա օդի շերտ։Սակայն օդը վատ ջերմահաղորդիչ է, նշանակում է ,որ ջերմությունն արդուկից մեր ձեռքին ջերմահաղորդականությամբ չի փոխանցվում,չի փոխանցվում նաև կոնվեկցիայով ,ուրեմն՝ ջերմությունը մեր ձեռքին հաղորդվում է ճառագայթային ջերմափոխանակմամբ։

Ֆիզիկա

1. Մեխանիկական էներգիայի ինչ տեսակներ գիտեք: Բերեք օրինակներ:

Ջերմային էներգիա, էլեկտրական էներգիա, միջուկային էներգիա, քիմիական էներգիա, ճառագայթային էներգիա.

2.Ձևակերպեք էներգիայի պահպանման օրենքը: 

Բազմաթիվ փորձերի արդյունքներով հաստատվել է, որ էներգիան չի ստեղծվում և չի ոչնչանում,այլ` մի տեսակից փոխակերպվում է մեկ այլ տեսակի:

Այս պնդումն անվանում են էներգիայի պահպանման և փոխակերպման օրենք:

3.Ինչպես է փոխվում որոշ բարձրությունից ընկնող գնդիկի էներգիան հենարանին (օրինակ գետնին) հարվածելուց հետո: Խախտվում է արդյոք էներգիայի պահպանման օրենքն այդ ժամանակ: Ինչու՞:

Գնդի սկզբնական պոտենցիալ էներգիան գրեթե ամբողջությամբ  փոխակերպվում է կինետիկի: Թիթեղին հարվածելուց հետո գունդը վեր չի բարձրանում: Նշանակում է ՝ գունդը կորցրել է ձեռք բերած կինետիկ էներգիան, հետևաբար՝ նաև լրիվ մեխանիկական էներգիան:

Էներգիայի պահպանման օրենքը չի խախտվում, քանի որ թիթեղը և գունդը հարվածից հետո դեֆորմացել են: Նուրբ չափումներով կարելի է նաև համոզվել, որ փոքր–ինչ բարձրացել է ինչպես գնդի, այնպես էլ թիթեղի ջերմաստիճանը:

4.Ինչու է ընկնող գնդիկի հարվածից կապարե թիթեղի ջերմաստիճանը բարձրանում:

Թիթեղի և գնդի տաքացումը ցույց է տալիս, որ մեծացել է դրանց մոլեկուլների ջերմային միջին կինետիկ էներգիան: Այլ կերպ ասած՝ մեխանիկական էներգիան մասամբ փոխակերպվել է մոլեկուլների շարժման էներգիայի: Բայց մոլեկուլները ոչ միայն շարժվում են, այլև փոխազդում:

5.Ինչ է մարմնի ներքին էներգիան: Ինչից է կախված այն:

Մարմինը կազմող մասնիկների ջերմային շարժման կինետիկ և միմյանց հետ փոխազդեցության պոտենցիալ էներգիաների գումարը կոչվում է մարմնի ներքին էներգիա:

6.Նկարագրեք մի քանի փորձ՝ ապացուցելու համար մարմնի ներքին էներգիայի գոյությունը:

Օդահան պոմպի զանգի տակ դնենք մխոցով գլան: Գլանում՝ մխոցի տակ, կա օդ, իսկ մխոցին դրված է ծանրոց: Զանգից օդը հանելիս գլանի օդն սկսում է ընդարձակվել և բարձրացնում է մխոցը՝ ծանրոցի հետ՝ կատարելով մեխանիկական աշխատանք: Նշանակում է՝ գլանի օդն օժտված է ներքին էներգիայով:

7.Բերեք օրինակներ, որոնք համոզում են, որ շփման կամ դիմադրության ուժերի առկայությամբ շարժվելիս փոխվում է մարմնի ֆիզիկական վիճակը:

Երբ շարժվող մարմնի վրա ազդում են շփման կամ դիմադրության ուժերը, ապա դրանք հաղթահարելիս վատնված մեխանիկական էներգիան փոխակերպվում է մարմնի և շրջապատի  ներքին էներգիայի: Օրինակ ՝ երկնաքարերը, հսկայական արագությամբ /վայրկյանում մի քանի տասնյակ միլոմետր/ թափանցելով Երկրի մթնոլորտ, սաստիկ տաքանում են: Մանր երկնաքարերը՝ ասուպները, նույնիսկ ամբողջությամբ այրվուն են մթնոլորտում՝ թողնելով լուսավոր հետք: Երկնաքարերը, մեծ արագությամբ մխրճվելով լուսնահողի մեջ, շիկանում են և ապա պայթում՝ Լուսնի մակերևույթին առաջացնելով խառնարաններ:

8.Ինչն է բնութագրում մեխանիկական էներգիայի փոփոխությունը:

Մարմնի ֆիզիկական վիճակը:

9.Նկարագրեք փորձ, որտեղ ջերմաստիճանի բարձրացմանը զուգընթաց մեծանում է մարմնի ներքին էներգիան:

10.Օրինակներով կամ փորձի նկարագրությամբ հաստատել, որ աշխատանք կատարելով կարելի է փոխել մարմնի ներքին էներգիան:

11.Ինչ է ջերմահաղորդումը: Կարելի է ջերմահաղորդումը համարել էներգիայի փոխակերպում: Ինչու՞:

Առանց աշխատանք կատարելու մարմնի ներքին էներգիայի փոփոխման պրոցեսն անվանում են ջերմափոխանակություն: Ոչ, որովհետև էներգիան չի փոխվում,այլ մի մարմնից անցնում է մյուսին՝տաք մարմնից սառին։

12.Մարմնի ներքին էներգիան մեծացել է 10 Ջ–ով: Ինչ եք կարծում ջերմահաղորդմամբ, թե աշխատանք կատարելու միջոցով է տեղի ունեցել  ներքին էներգիայի այդ աճը:

Ջերմահաղորդման միջոցով:

13.Տաք ջուրը խառնել են սառը ջրին: Ինչու է խառնուրդի ջերմաստիճանը բարձր սառը ջրի ջերմաստիճանից, բայց ցածր՝ տաք ջրի ջերմաստիճանից: Բացատրեք՝ հիմնվելով մոլեկուլային–կինետիկ տեսության դրույթների վրա:

Տաք ջրի մոլեկուլները, փոխազդելով սառը ջրի մոլեկուլների հոտ, իրենց կինետիկ էներգիայի մի մասը հաղորդում են դրանց, որի հետևանքով տաք ջրի մոլեկուլների ջերմային շարժման միջին կինետիկ էներգիան նվազում է, իսկ սառը  ջրի մոլեկուլներինը՝ աճում: Հետևաբար՝ տաք ջրի ջերմաստիճանն իջնում է, իսկ սառը ջրինը բարձրանում: Որոշ ժամանակ անց այդ ջրերի ջերմաստիճանները հավասարվում են: Այսպիսով՝ ջերմահաղորդման հետևանքով տաք ջրի ներքին էներգիան փոքրանում է, իսկ սառը ջրինը՝ մեծանում:

14.Հնարավոր է արդյոք ջերմափոխանակում սառույցի և ջրի միջև, եթե երկու նյութերի ջերմաստիճանն էլ 0C: Բացատրեք ինչու:

Սառույցը աստիճանաբար կհալվի և ջուրը ավելի կսառի։Ջրի մոլեկուլները կթափանցեն սառուցի մեջ ու կթուլացնեն նրան, սառույց և ջրի մոլեկուլները կխառնվեն ։

ֆիզիկա

1. Ինչ է կատարվում տաք և սառը մարմիններն իրար հպելիս:
Տաք և սառը մարմինները իրար հպելիս տաք մարմինը միշտ հովանում է, իսկ սառը մարմինը՝ տաքանում:

2.Որ ֆիզիկական մեծությունն է բնորոշում մարմնի տաքացվածության աստիճանը:
Մարմինների տաքացվածությունը բնորոշում են ջերմաստիճան կոչվող ֆիզիկական մեծությամբ:

3.Ինչ կապ կա մոլեկուլների անկանոն շարժման արագությունների և մարմնի ջերմաստիճանի միջև:
Երբ ջերմաստիճանը բարձրանում է, ապա դիֆուզիայի գործընթացը արագնում է և այդպիսով ջերմաստիճանը պատճառ է դառնում քաոսային անկանոն շարժման արագացմանը:

4. Ինչ է ջերմային շարժումը:
Մարմնի մասնիկների՝ ատոմների և մոլեկուլների անկանոն, քաոսային շարժումն անվանում են ջերմային շարժում:

5.Ինչու է գազերում դիֆուզիան տևում տասնյակ վայրկյաններ, երբ մոլեկուլների  ջերմային շարժման արագությունները հարյուրավոր մ/վ կարգի մեծություններ են:
Քանի որ ջերմային շարժման արագությունները շատ մեծ են, ապա գազի մոլեկուլները սենյակի մի ծայրից մյուսը կարող են հասնել մի քանի հարյուրերորդական վայրկյանում: Սակայն հսկայական թվով մոլեկուլների հետ անկանոն և պատահական բախումների հետևանքով մոլեկուլները որոշակի ուղղությամբ տեղափոխվում են չնչին չափով: Հենց սա է պատճառը, որ դիֆուզիան գազերում տևում է տասնյակ վայրկյաններ:

6. Կարելի է արդյոք մեր զգայարանների օգնությամբ ճիշտ գնահատել մարմնի ջերմաստիճանը:   
Եթե ձեռքը հպենք մայթեզրի ծառին և մոտակա լուսավորության մետաղե սյանը, ապա վերջինս կթվա շատ ավելի սառը, քան ծառը, չնայած և՛ ծառը, և՛ մետաղե սյունը նույն ջերմաստիճանում են: Այս, ինչպես նաև բազմաթիվ այլ օրինակներ համոզում են, որ մեր զգայարաններով ջերմաստիճանի գնահատումը շատ մոտավոր է:

7. Ինչպես է կոչվում մարմնի ջերմաստիճանը չափող սարքը:
Ջերմաստիճանը, ինչպես և յուրաքանչյուր ֆիզիկական մեծություն, կարելի է որոշել չափումների միջոցով: Առավել տարածված հեղուկային ջերմաչափներում օգտագործվում է հեղուկի ջերմային ընդարձակման երևույթը:

8. Ինչպիսի ջերմաչափեր գիտեք:  
Լաբորատորիաներում և բժշկության մեջ օգտագործում են հիմնականում սնդիկային ջերմաչափ, իսկ կենցաղում օգտագործվող ջերմաչափերում, որպես հեղուկ, օգտագործում են գունավորված սպիրտ կամ առողջության համար անվտանգ այլ հեղուկներ:

9. Ֆիզիկական ինչ երևույթ է օգտագործվում սնդիկային ջերմաչափում:
Սնդիկային ջերմաչափում, ինչպես և մյուս հեղուկային ջերմաչափերում  օգտագործվում է հեղուկի ջերմային ընդարձակման երևույթը՝ տաքանալուց սնդիկի ծավալը մեծանում է և հետևաբար բարձրանում է սնդիկի սյան բարձրությունը:

10. Ինչ ջերմաստիճանային սանդղակներ գիտեք: 
Լայնորեն տարածված է Ցելսիուսի սանդղակը, Ֆարենհայտի սանդղակը:

11. Ինչ կապ կա  Ցելսիուսի և Ֆարենհայտի սանդղակների 1 աստիճանների միջև:
Նույն մարմնի ջերմաստիճանը կարելի է չափել տարբեր սանդղակներ ունեցող ջերմաչափերով, ուստի դրանց ցուցմունքները կապված են միմյանց հետ: